Tomasz Horta to jedno z najważniejszych „dań” kuchni słonecznej Krety. Na tej wyjątkowej greckiej wyspie mianem „horta” określa się wszelkiego rodzaju chciane i niechciane zioła rosnące dziko na całej wyspie. Kreteńczycy, zwłaszcza Ci starsi, do dzisiaj potrafią rozpoznać każde zioło rosnące na wyspie, opowiedzieć o jego właściwościach i wskazać, jak je najlepiej spożyć. Poza nastolatkami, którzy już chyba na całym świecie jedzą jedynie wysoko przetworzone hamburgery, frytki i pizzę, pozostała ludność Krety wciąż zajada się hortą. I to również dzięki niej dieta kreteńska nadal uznawana jest za najzdrowszą na świecie. Zobaczcie zatem, „czym to się je”.
Składniki
2-3 garści świeżego szpinaku;
2-3 garści innych, lokalnych ziół (tutaj cykoria);
1-2 nieduże cukinie;
2 ziemniaki;
1 cytryna;
główka czosnku;
oliwa extra vergine;
sól, pieprz;
Horta gotowana przepis
W Polsce bób kupujemy już łuskany, ale na Krecie dostępny jest zazwyczaj w strąkach. Należy więc go po prostu obrać. Znam wielu Kreteńczyków, którzy jako hortę traktują również i te strąki, i jedzą je pozbawiają je jednak uprzednio bocznych włókien. Cukinie pokrój w podłużne kawałki. Oczywiście lepsze są cukinie młode, nieduże, ale te są u nas nieosiągalne. Podobnie zresztą, jak ich kwiaty, które Kreteńczycy chętnie faszerują aromatycznym ryżem z ziołami. Obierz ziemniaki i pokrój w grube kawałki.
Pora przygotować zioła. W moim przepisie użyłem świeżego szpinaku i cykorii kolczastej. O tej drugiej (uwielbianej na Krecie) dowiesz się z przepisu na kurczak pieczony z warzywami. Szczególnie cykorię, jako dzikie zioło, należy starannie opłukać pod bieżącą wodą. Odrzuć uszkodzone listki i odkrój małe korzonki. Szpinak wyczyść w podobny sposób oddzielając łodygi od liści. Łodygi przesiekaj drobno, a liście grubo.
Porada-> Im więcej świeżych dzikich ziół, tym lepiej
Cukinię, ziemniaki i bób opłucz pod bieżącą wodą i przełóż do garnka. Parę ząbków czosnku z pewnością doda horcie smaku, choć nie widziałem, by tak czynili na Krecie. Ja czosnek jednak kocham, więc i tutaj zabraknąć go nie może. Zalej warzywa wrzącą wodą. Dodaj soli do smaku i gotuj 5 minut na średnim ogniu. Do gotujących się warzyw wrzuć szpinak oraz cykorię. Gotuj całość około 10 minut.
W oryginale zioła gotuje się razem, ale bez warzyw i zwykle dłużej, aby były jak najmiększe. Dopiero na talerzu dodaje się ugotowane np. ziemniaki, cukinie, czy bób. Mnie wygodniej jednak robić to właśnie tak, jak przedstawiam w tym przepisie. Danie nic na tym nie traci. Gdy zioła i warzywa są miękkie po prostu je odcedź.
Horta propozycja podania
Horta jest znacznie lepsza, gdy jest ciepła, choć serwować ją można również w temperaturze pokojowej. Najlepiej jednak od razu nałóż warzywa i zioła na talerz. Następnie polej je jak najlepszą oliwą extra vergine. Nie żałuj jej.
Koniecznie wymaga jeszcze świeżo wyciśniętego soku z cytryny, ale to robi się dopiero po jej podaniu. Horta może być daniem samym w sobie, ale najcześciej jest dodatkiem do pieczonych mięs.
